کودکی شاد، همراه با بازی و ورزش
فرقی نمیکند که فرزند دختر دارید یا پسر، بیشتر والدین با دیدن قهرمانان ورزشی علاقه دارند از فرزند خود یک ورزشکار تمامعیار بسازند، اما معمولا هم نمیدانند چطور و از کجا آغاز کنند و هم اینکه آیا اصلا فرزندشان علاقهای به ورزش دارد یا خیر! در ادامه این مطلب ندا سعیدنیا، کارشناس ارشد تربیتبدنی و مدرس ورزشهای همگانی دراینباره پیشنهادهایی را ارائه میدهد.
اول جستوخیز
ورزش برای کودکان در چند دسته کلی قرار میگیرد. اولین گروه، کودکان کمتر از هشتسال یا خردسالان هستند که بهترین تمرین برای آنان جستوخیز در قالب بازی است. مهارتهایی مانند پریدن، ضربهزدن، گرفتن و پرتابکردن، دویدن، لگدزدن و... بهترین آموزش برای سنین کودکی است. توصیه میشود پدرومادر، پرستار یا کسی که از کودک نگهداری میکند، باحوصله بازیهایی انجام بدهد که این مهارتها در کودک تقویت شود.
ساده و غیرحرفهای
برای سنین هشتتایازدهسالگی هم بازیها موثر است؛ به این شرط که قوانین ساده و مختصری بر ورزش حاکم باشد. درواقع چیزی شبیه به ورزشهای مدرسه که هرچند غیرحرفهای بهنظر میرسد، اما قوانین کوچکی هم دارد و به کشف استعدادهای دانشآموز کمک میکند.
توجه به استعدادها
دستهبندی آخر مربوط به کودکان یازدهتاهجدهساله است که دراین سن، انتخاب رشته ورزشی سازمانیافتهتر شده و قوانین جدی بر ورزش حکمفرماست. نوجوان به استعدادهای خود در رشته مدنظرش آگاه است و بهطور جدی آن را دنبال میکند.
اجتماعیشدن و اعتمادبهنفس
ایجاد و افزایش اعتمادبهنفس، یکیاز فواید اصلی ورزشکردن در هر سنی است. ورزش در سنین کودکی به شکلگیری متناسب اندامها و گذراندن سن رشد، کمک ویژهای میکند. همچنین شرکت در مسابقات دوستانه، روحیه رقابت سالم را به کودک آموزش میدهد که به این ترتیب مفهوم شکست و پیروزی را درمییابد. از نظر اجتماعی، ورزشکردن کمک میکند که فرد در جمع پذیرفته شود و همچنین یاد میگیرد که در ورزش علاوهبر جسم، از ذهن و حافظه نیز باید استفاده کند. ورزش در سطح مدارس به کشف استعدادهای کودکان و پیداکردن قوت و ضعف کمک میکند.
ورزشهای فردی و گروهی
کودکانی که علاقه چندانی به حضور در جمع ندارند، میتوانند از ورزشهای انفرادی مانند شنا و تنیس استفاده کنند و کودکان اجتماعیتر، ورزشهای گروهی مانند والیبال و بسکتبال را انتخاب میکنند. البته میتوان با ترغیب و تشویق کودکان به ورزشهای متفاوت، آنان را از حالت انزوا خارج کرد. بهترین ورزش برای پسربچهها، بازیهای پرتحرک مانند فوتبال و گلکوچک است و دختربچهها از ژیمناستیک بیشتر لذت میبرند. البته رشتههای ورزشی پایه مانند آمادگی جسمانی، شنا، دومیدانی، ورزشهای رزمی، ایروبیک، بازیهای محلی و... هم مناسب است؛ اما ورزشهای کبدی و کار با وزنه باید پس از بلوغ انجام شود. نباید به ورزشی خاص اصرار کنید، زیرا ممکن است درنهایت کودک به هیچ ورزشی علاقه پیدا نکند یا با اصرارهای شما از ورزشکردن بیزار شود.
استعدادیابی ورزشی
مراکز خصوصی مختلفی با همکاری شهرداری یا تربیتبدنی در مدارس یا مکانهای دیگر، کار استعدادیابی ورزشی کودکان را انجام میدهند؛ اما این موضوع به شکل حرفهای انجام نمیشود و تا آن زمان والدین میتوانند با توصیههای گفتهشده، استعداد کودک خود را در ورزش پیدا کنند.
این ١٠نکته را هم بهخاطر بسپارید
این مربی ورزش همگانی همچنین نکتههای زیر را هم به والدین یادآوری میکند:
مراقبت از ایمنی و وجود تجهیزات مناسب برای کودک که در بعضی رشتهها اهمیت دارد.
محیط و فضای ورزش هم باید امن باشد تا سلامت اجتماعی و جسمی و روحی کودک در خطر نباشد؛ زیرا کودکان تجربه کافی از مراقبت خود در برابر آسیبهای بیرونی را ندارند.
بهتر است کودک در هر رده سنی و هر ورزشی با همسالان خود بازی کند. چنین ورزشی با لذت بیشتری همراه است؛ زیرا ممکن است کودک از ورزش با کودک بزرگتر از خود سرخورده شود.
کلاسها و جلسات آموزشی باید متناسب با سن کودک طراحی شود و از طولانی شدنجلسات باید خودداری کرد. بهعنوان نمونه اگر جلسه ورزش یکساعت است، بهتر است نیمساعت ابتدایی آن ورزش و نیمساعت بعدی به بازی و تفریح بگذرد.
به پوشش مناسب کودک با توجه به فصل دقت کنید تا ورزش باعث ایجاد بیماری نشود. در تابستان، کودک باید کلاه و آفتابگیر داشته باشد و از ضدآفتاب استفاده کند و در زمستان هم کلاه و دستکش و گرمکن مناسب بپوشد.
توجه به تغذیه کودک هم اهمیت زیادی دارد. کودکان معمولا بهدلیل سرگرمشدن به بازی متوجه کمآبی بدن خود نمیشوند. از مربی بخواهید که زمانهای مشخصی را برای نوشیدن آب و مصرف میانوعده کودک در نظر بگیرد. برخی کودکان که کمی بازیگوشتر هستند، ممکن است در حین انجام ورزش و بازی کماشتهاتر شوند و از خوردن غذا و میانوعده امتناع کنند، والدین باید مراقب این مشکل باشند.
کودکان تمایلی به انجام اجباری ورزش ندارند. فرزند خود را به انجام ورزش تشویق کنید، اما مراقب باشید هرگز او را وادار به ورزشکردن نکنید. بسیاری از آدمها علاقهای به ورزشکردن بهشکل حرفهای ندارند و درعوض استعداد و علاقه آنان به کارهای دیگر است.
بازی و ورزش، فقط ویژه کودکان سالم نیست، بلکه کودکان مبتلا به بیماریهای خاص مانند هموفیلی، کودکان با عقبماندگی ذهنی و کمتوانان جسمی هم میتوانند زیرنظر یک مربی مجرب ورزش کنند.
در سنین کودکی و قبل از بلوغ که استخوانها تراکم کمتری دارند و انعطافپذیرند، رشتههای ورزشی مانند ژیمناستیک توصیه میشود.
لازم است مربیان ورزشی برای کاهش آسیب جسمی، مراحل گرموسردکردن بدن را به کودکان آموزش بدهند.
روزنامه شهرآرا